Yangın Sınıfları

A sınıfı yangınlar: Kağıt, ahşap, kumaş ve karton gibi katı maddeleri içeren yangınlar.

B sınıfı yangınlar: Benzin, solvent ve tiner gibi yanıcı ve parlayıcı sıvıları içeren yangınlar.

C sınıfı yangınlar: Metan, propan ve LPG gibi yanıcı ve parlayıcı gazları içeren yangınlar.

D sınıfı yangınlar: Magnezyum, sodyum ve alüminyum gibi metalleri içeren yangınlar.

E sınıfı yangınlar: Elektrik kaynaklı yangınlar.

Bu tür yangınlar için söndürücü madde olarak su, köpük, ABC tozu, BC tozu, D tozu, CO2 ve Halon gazı gibi maddeler kullanılır.

Yangın Söndürücü Çeşitleri

Kuru Kimyevi Tozlu Yangın Söndürücüler: A, B ve C sınıfı yangınlarda etkilidir. Elektrik yangınlarını da söndürebilirler ve yüksek fiyat/performans oranları nedeniyle en çok tercih edilen yangın söndürücülerdir.

Karbondioksitli (CO2) Yangın Söndürücüler: B ve C sınıfı yangınlarda etkilidir. Zehirli gazlar olmayıp sadece ortamda çok yüksek konsantrasyonlara ulaştığında boğucu etki gösteren CO2'li yangın söndürücüler, yalıtkan özellikleri nedeniyle elektrik yangınlarında en sık kullanılan söndürücülerden biridir. Kullanım sonrası kalıntı/tortu bırakmamaları, bu söndürücüleri mutfak ve laboratuvar gibi yerlerde tercih sebebi yapar. A sınıfı yangınlarda etkili olmadıkları unutulmamalıdır.

Köpüklü Yangın Söndürücüler: A, B ve C sınıfı yangınlarda etkilidir. Kullanıldığında köpük, yanan malzemenin üzerini kaplayarak oksijenle temasını keser ve yangını söndürür. Bu özelliği sayesinde özellikle benzin/motorin yangınlarında etkilidir ve akaryakıt terminalleri, dolum istasyonları veya boya/tiner depolama alanlarında tercih edilen söndürücüdür. Su bazlı olduğu için elektrik yangınlarında kesinlikle kullanılmamalıdır! Ülkemizdeki yangınların önemli bir bölümünün elektrik panoları ve trafolardan kaynaklandığı düşünüldüğünde, ortamda sadece bu söndürücünün bulunması oldukça tehlikelidir. Bu söndürücülerin üzerinde köpüklü oldukları açıkça belirtilmelidir.

Halokarbon (HCFC) Söndürücüler: B ve C sınıfı yangınlarda etkilidir. Uçucu gazlar olmaları, yalıtkan olmaları ve karbondioksitli söndürücülere göre daha uzun menzile sahip olmaları, bu söndürücüleri özellikle elektronik ekipmanların bulunduğu alanlarda ve bilgisayar/otomasyon odalarında tercih sebebi yapar. Su, soğutma yoluyla ısıyı uzaklaştırarak yangını söndürür. A sınıfı yangınlar için mutlaka kullanılmalıdır.

Yangın Söndürücülerin Kontrol Edilmesi

Kontrol edilmesi gereken ilk şey basınç göstergesidir. Yangın söndürücülerin üzerinde (yukarıdaki resimde görüldüğü gibi) basınç seviyesini gösteren bir manometre bulunur. Basınç göstergesi yeşilin üzerindeyse, cihaz yangın anında kullanıma hazırdır. Basınç göstergesi sağdaki kırmızıya doğru hareket etmişse (yani içindeki yangın söndürme tozunu boşaltmak için yetersiz basınç varsa), yangını söndürmeyecektir. Derhal anlaşmalı firma ile iletişime geçilmeli ve cihaz bakıma gönderilmelidir.

Kontrol edilecek ikinci bölüm (yukarıdaki resimde gösterildiği gibi) mühürlü emniyet piminin açılmamış olmasıdır. Açık pimler zamanla basınç sızıntısına neden olacak ve bir süre sonra ihtiyaç duyulduğunda yangını söndüremeyecektir. Açık pimler görülürse, anlaşmalı firma ile iletişime geçilmeli ve yangın söndürücü servise gönderilmelidir.

Kontrol edilecek üçüncü bölüm ise anlaşmalı firma tarafından yangın söndürücünün altına veya yanına yapıştırılan denetim etiketidir. Etikette dolum tarihi ve son kullanma tarihi belirtilir. İlk dolum tarihi ile son kullanma tarihi arasındaki döneme ait denetim etiketi de burada bulunur. Son kullanma tarihi geçmiş olan yangın söndürücüler yeniden doldurulmalıdır.